Ekzistojnë tre lloje kryesore të rrezatimit UV nga dielli. Rrezet më të rrezikshme UV-C thithen plotësisht nga shtresa e ozonit. Dy llojet e mbetura, UV-A dhe UV-B, secila kanë një efekt të ndryshëm në trupin e njeriut.
UV-A (400 – 315 nanometra)
Rrezatimi UV-A nuk shkakton djegie nga dielli. Për shkak të kësaj, më parë ky rrezatim nuk shihej si një shkak i mundshëm i kancerit të lëkurës, por hulumtimet e reja kanë vërtetuar lidhjen midis UV-A dhe kancerit të lëkurës.
Valët e gjata të rrezatimit UV-A depërtojnë në lëkurë më thellë në shtresat e poshtme, ku ato prodhojnë një ngjyrosje të thellë të lëkurës. Ata dëmtojnë indin lidhor në këto shtresa, duke shkaktuar plakje të parakohshme, rrudha dhe humbje të tonusit të lëkurës.
UV-B (315 – 280 nanometra)
Shumica e rrezatimit UV-B që arrin në atmosferën e Tokës perceptohet nga shtresa e ozonit. Megjithatë, hollimi në këtë shtresë ka çuar në një rritje të rrezeve UV-B qe arrijne ne nivelin e tokës.
Valët e shkurtra të rrezatimit UV-B depërtojnë në shtresat e sipërme të lëkurës, duke dëmtuar ADN-në dhe duke shkaktuar nje pigmentim te saj si një përpjekje për të mbrojtur veten. Ky pigment me ngjyre kafe (melaninë) formohet nga melanociti (qeliza e pigmentit), e vendosur në smale. htresen dermoepider. Ky pigment më pas transferohet te keratinocitet që gjenden në epidermë.
Nëse doza e UV-B është shumë e fortë, lëkura duket e djegur, duke u kthyer ne ngjyre te kuqe si një sinjal alarmi i lëshuar nga qelizat e lëkurës. Këto qeliza të njëjta më pas fillojnë vetë-riparimin për të rregulluar dëmtimin.
Sa më shpesh dhe më intensivisht lëkura digjet nga rrezet e diellit, aq më shpesh ndodh ky proces, duke rritur rrezikun e riparimeve të gabuara dhe mutacioneve. Në afat të gjatë, kjo mund të çojë në modifikimin e materialit gjenetik, dëmtimin kronik të lëkurës, fazat paraprake të kancerit dhe, përfundimisht, në vetë kancerin e lëkurës.
Indeksi UV
Indeksi UV është një matje shkencore ndërkombëtare e nivelit të rrezatimit ultraviolet nga dielli. Përdoret për të përshkruar forcën e diellit në një vend dhe kohë të caktuar. Indeksi ka një gamë nga 1 deri në 11 - sa më i lartë niveli, aq më i madh është rreziku i dëmtimit të lëkurës.
